Agrarni novinari iz udruženja ,, Dan“, imali je priliku da poseti ,, Miholjdane dane zadrugarstva“ u Nišu, a drugog dana zadruge na jugu Srbije. Drugog dana posetili smo Zadrugu,, Zaplanjski zasad“, u selu Gornji Barbeš, u opštini Gađžin Han. Srdačno dočekani, čuli smo i odličnu priču, koja ima budućnost. Jako je važno osnivanje  Zadruge kao bi pomogli  meštanima ove siromašne opštine.

Zadruga, pomaže opremom, jer sam proizvođač, ne može to da kupi. Traktor će obrađivati zemljište svim kooprentima, koji će se dogovoriti kada će ko koristiti, istakao je Zoran Ilić, direktor Zadruge.

Zoran je i sam proizvođač,  poseduje 1 ha  artičoke, neven na 10 ari. Po njegovim rečima, neven se sadi kao i pasulj.  Neven ne zahteva mnogo. Sadi se u redovima, 60-70 cm je međuredno rastojanje. Na 5 ari je čist profit 500e. Nema mnogo posla osim branja, branje traje dva ipo meseca, svaki četvrti dan, i to samo kada je sunčano.

Poljoprivredna zadruga “Zaplanjski  zasad” formirana je 19. jula 2017. godine, sa ciljem da nastavi realizaciju aktivnosti koje je do tada sprovodilo udruženje “Zasad”.  Osnovna delatnost novoosnovane zadruge je proizvodnja lekovitog bilja.  Osam godina su se bavili proizvodnjom lekovitog bilja, preko Udruženje, a sada im je Zadruga sa istim tim članova, samo što su oni zadrugari. Udruženje je neprofitna organizacija, a sa Zadrugom se stiču uslovi, da  će se određeni profit, vraćati proizvođačima kroz sadni materijal, hladnjače, opremu…

,, Proizvođači lekovitog bilja sa područja opštine Gadžin Han okupljeni u zadruzi “Zaplanjski zasad” počeće uskoro u zadružnom pogonu da proizvode eterično ulje iz lekovitog bilja, a to će im, kako navodi, Zoran Ilić, , direktor zadruge,  doneti još bolju zaradu i povećanje broja zadrugara.

Proizvodnja lekovitog bilja, poput nevena, belog sleza, kamilice, bosiljka i matičnjaka, sve je popularnija na području pomenute opštine, o čemu govori podatak da je lekovito bilje prošle godine uzgajalo 25 kooperanata zadruge “Zaplanjski zasad”, a ove godine njih 73.

“Domaćinstva se za sadnju lekovitog bilja prijavljuju tokom zime, najkasnije do januara, a zadruga nabavlja sertifikovano seme i ugovara otkup u odnosu na veličinu parcela koje su prijavljene”, istakao nam je  Saša Đorđević, predsednik Gadžin Hana.  Prema njegovim rečima, pogodnost za zadrugare predstavlja to što u startu znaju minimalnu otkupnu cenu bilja koje proizvedu i to što mogu da otplate seme nakon prodaje lekovitog bilja. Smanjiti troškove i biti konkurentan je suština Zadruge, istakao nam je Đorđević.  Zadruga sarađuje sa Institutom “Joisif Pančić” iz Beograda, koji je i njen najznačajniji kupac.

Opštinа Gаdžin Hаn se nalazi u jugoistočnoj Srbiji i teritorijalno pripada Nišаvskom okrugu. Oblаst Gаdžin Hаn se nаjvećim delom poklаpа sа područjem opštine Gаdžin Hаn, a smeštena je između Suve plаnine, Bаbičke Gore i Seličevice. Prostire se na površini od 325 kilometara kvadratnih, od čega poljoprivredno zemljište zauzima 18.373 ha, a šume su na 10.610 ha.

Opština raspolaže i povoljnim uslovima za razvoj stočarstva, u kome je zastupljena mešovita proizvodnja. Od voćarskih kultura gaje se šljive, jabuke i višnje (uglavnom oblačinska sorta), u povrtarstvu su, u brdsko-planinskom području, zastupljeni luk, kupus i lisnato povrće, dok se u plastenicima gaje paradajz, paprika i krastavac.