Moderno stočarstvo zasniva se na primeni niza biotehnoloških metoda, od kojih su neke, kao što je veštačko osemenjavanje, u upotrebi već nekoliko decenija i dale su veoma dobre rezultate u unapređenju genetskog potencijala domaćih životinja i poboljšanju njihovih proizvodnih osobina.
Pored povećanja proizvodnje mleka, mesa i drugih proizvoda, primena embriotransfera omogućava da se populacija životinja na farmi brzo ujednači po svojim karakteristikama, ali i ispunjavanje drugih ciljeva, kao što je očuvanje retkih i autohtonih rasa životinja.

Veštačko osemenjivanje

Primena veštačkog osemenjavanja kao mere za unapređenje stočarstva ima i svoja ograničenja, od kojih je na prvom mestu relativno duži put do dobijanja životinja visokog genetskog potencijala, s obzirom na to da takvo potomstvo nosi polovinu gena od oca, dok drugu polovinu gena dobija od majke, koja nije uvek visokog genetskog potencijala.

Znači, za genetsko unapređenje životinja putem veštačkog osemenjavanja potrebno je nekoliko generacija životinja. Kako bi se prevazišlo ovo ograničenje, i omogućilo brže unapređenje genetskog potencijala domaćih životinja, razvijene su nove biotehnološke metode, između ostalog i transplantacija – prenos embriona, embriotransfer.

Prenos embriona – embriotransfer

Embriotransfer je biotehnološka metoda za unapređenje genetskog potencijala životinja, zasnovana na prenosu embriona iz jednih životinja u druge, u kojima se embrion dalje razvija tokom graviditeta i biva donesen na svet.
U praktičnom smislu, životinje primaoci igraju ulogu „inkubatora“ u kojem se razvija embrion nastao u organizmu druge životinje, što omogućava da životinje visokog genetskog potencijala daju veći broj potomaka u toku svog proizvodnog života i da se njihove osobine brže šire u populaciji gajenih životinja.

Prednost za uzgajivača, u odnosu na veštačko osemenjavanje, koje je u širokoj primeni, je u tome što potomstvo dobijeno putem embriotransfera nosi sa sobom genetske osobine svojih roditelja, a ne životinje u kojoj se razvijalo i koja ga je donela na svet, čime se prevazilazi ograničenje genetskog napretka prilikom primene veštačkog osemenjavanja. Na taj način se kao „inkubatori“ za embrione mogu iskoristiti životinje nižeg genetskog potencijala i slabijih proizvodnih osobina, čije potomstvo po svojim karakteristikama ne bi moglo da zadovolji sve veće zahteve moderne stočarske proizvodnje.
S druge strane, primena embriotransfera omogućava da se za roditelje narednih generacija gajenih životinja odaberu najkvalitetnija grla, sa najboljim proizvodnim i drugim osobinama.
Pored unapređenja stočarske proizvodnje, u smislu poboljšanja proizvodnih osobina i povećanja proizvodnje mleka, mesa i drugih proizvoda, primena embriotransfera omogućava da se populacija životinja na farmi brzo ujednači po svojim karakteristikama, ali i ispunjavanje drugih ciljeva, kao što je očuvanje retkih i autohtonih rasa životinja.
Zamrznuti embrioni čuvaju se u tečnom azotu na -196ºC praktično neograničen vremenski period, što omogućava ostvarivanja prihoda od proizvodnje i prodaje embriona, sa kojima je u pogledu trgovine jednostavnije raditi u odnosu na promet živih životinja.

Ciljna grupa farmi za primenu embriotransfera?

Ciljna grupa farmi za primenu embriotransfera su farme koje poseduju dobre uslove ishrane, smeštaja i nege životinja, jasan odgajivački cilj i dobar zdravstveni status u pogledu prisustva zaraznih i metaboličkih bolesti, te na kojima postoji zainteresovanost uzgajivača za unapređenje proizvodnje.
Na ovakvim farmama moguće je postići brz napredak proizvodnje i ujednačavanje stada, što je jedan od važnih odgajivačkih ciljeva za farmera.