Najvažniji uslovi za organsku proizvodnju maline

Organska poljoprivredna proizvodnja otvara mogućnosti i pruža nove perspektive razvoja ruralnog stanovništva i sve više dobija na značaju, pogotovu kod zapošljavanja radno sposobnog stanovništva. Za ovakve proizvođače najdelikatnija je plodnost zemljišta, ali i sve mere koje uključuju zaštitu i očuvanje životne sredine.

Ovakav vid proizvodnje u Evropi je u značajnom širenju, i iznosi pet do šest odsto, za razliku od domaće poljoprivrede, gde je, trenutno, samo 0,4 % zemljišta pod organskom proizvodnjom. Procena je da se godišnje iz Srbije izveze 1600 do 1800 tona organske maline, što je svega  oko 2,5 % proizvodnje.

U malinarstvu program organske proizvodnje je veoma blizak tradicionalnom načinu proizvodnje po inputima, ali sa određenim pojedinostima, naznačenim u sistemu kontrole procesa. Naime, samo proizvod kontrolisan i sertifikovan od strane ovlašćene kontrolne organizacije može se staviti u promet sa oznakom – organski proizvod. Na samom početku izuzetno je značajno izabrati pogodno područje ( po mogućstvu brdsko-planinsko), i odabrati proverene, savesne proizvođače koji razumeju sve faze proizvodnje i u potpunosti sarađuju na njenoj realizaciji. Neophodno je i postojanje sistema interne kontrole koji će pratiti, usmeravati i obrazovati proizvođače.

Ekološki principi moraju se poštovati kako u samom zasadu, tako i oko njega, sa očuvanom zonom cvetajućih biljaka spontane flore, oko 5-7 % ukupe površine parcele,( tzv.-kompenzacione neobrađene površine, koje bi obezbeđivale mesta za skrivanje, ishranu i razmnožavanje korisnih organizama ( korisnih insekata, ptica, ježeva i drugih).

Lokacije trebalo bi da su osunčane, sa blagim strujanjem vazduha, zaštićene od jakih vetrova i posebno kasnih prolećnih mrazeva. Za optimalno korišćenje sunčeve svetlosti, redove trebalo bi postavljati u pravcu sever-jug, a valjalo bi da njihov pravac prate dominantni vetrovi na tom terenu.

U prioritetnom odabiru parcela jesu i osobine zemljišta, a najpogodnija su srednje teška do laka zemljišta, uz preko 3% sadržaja organske materije. Za ovu svrhu najbolje rezultate daju gajnjače, blago opodzoljene gajnjače, deluvijalna zemljišta, rečni nanos i aluvijumi, kao i smeđa, slabo kisela zemljišta. Veoma važno je da su parcele sa dobrom drenažom, čime su i rizici od zabarivanja minimalni. Odgovarajuća obrada zemljišta ( oko 40 cm dubine), dodavanje organske materije i gajenje na uzdignutim redovima jedan su od načina prevazilaženja problema koji se javljaju na “teškim “ zemljištima.

Radi smanjenja patoloških infekcija, pre zimskog perioda  izabrati izdanke srednje razvijenosti i bujnosti, odstraniti previše kržljave i prebujne, koje su, zbog pucanja kore značajno osetljivije na napad malinine muve galice.

Izbegavati lokacije na kojima su prethodno gajene druge voćne vrste ( pr. breskve, jabuke, kruške, vinove loze itd), kao i prethodno gajene povrtarske ( paprika, paradajz, krompir, duvan), lucerka.., kao domaćine gljive Verticilium albo atrum, koja je prouzrokovač zelenog uvenuća. Zemljišta trebalo bi da su oslobođena od štetnih nematoda. Takođe, minimalno trebalo bi svesti prisustvo divljih jagodastih vrsta da bi se kontrolisao potencijal bolesti i smanjila brojnost štetočina.

Zasnivanje voćnjaka trebalo bi obaviti sadnim materijalom koji je proizveden metodama organske proizvodnje, a u rastilima za zaštitu od prouzrokovača bolesti i štetočina dozvoljena su samo sredstva koja su u upotrebi u organskoj proizvodnji. Jednostavnost razmnožavanja, niska cena koštanja sadnice i nekontrolisana proizvodnja sadnica izazvalo je širenje nekih vrlo destruktivnih bolesti ( pr. trulež korena maline), pa su posebne mere Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede pomogle proizvođačima sadnica u zasnivanju matičnih zasada sa sertifikovanim materijalom uz uništavanje zaraženih malinjaka i kontroli zdravstvenog stanja ostalih zasada, umnogome je uticano na presecanje lanca širenja zaraze i stabilizaciju stanja na terenu.

U izboru sortimenta, dosadašnja praksa pokazala je dominaciju u strukturi sorte Willamette,, čiji izbor pruža višestruke prednosti u organskoj proizvodnji. Zapaženo je na terenu širenje sorte Meeker, ali i introdukcija i ogledi drugih perspektivnih sorti, koje bi svojom adaptabilnošću i otpornošću bile pogodne za organsku proizvodnju. Na osnovu podataka od stranih autora, pogodne su sorte Titan, Coho, Heritage i Kivigold.

 

Iz ove kategorije

Pročitajte i

Čajevi za kvalitetniji život

Najčitanije danas

Najčitanije ove nedelje

Najčitanije ovog meseca