Osnovni zahtevi koji treba da ispune mašine za kosidbu trava su :
-Univerzalnost upotrebe
-čistoća reza
-velike radne brzine – učinci
-Jednostavno održavanje
– sprečavanje zagađenja pokošene mase zemljom
-pouzdanost u radu.
Za mehanički tretman pokošene mase koriste se dva tipa uređaja
-gnječilice
-roto udarači 31
Rotacione kosačice rade sa većim brzinama, što im omogućava princip rada, a nema neizbalansiranosti pogona kao kod klasičnih kosačica. Radna brzina kreće se najčešće od 8-12 km/h.
U zavisnosti od broja rotora (2-6), radni zahvat ove kosačice je od 1,5 m do 4 m, pa se ostvaruje učinak preko 2 ha/h. Međutim, zbog velikog broja obrtaja rotora i velike radne brzine, rotacione kosačice iziskuju znatno veću snagu za pogon. Specifični utrošak snage za pogon kreće se od 8-15 kW/m , što zavisi od uslova rada.
Kod rotacione kosačice sa gornjim pogonom sa kondicionerom vrši se mehaničko tretiranje pokošene mase , što znači stvaranje uslova za ubrzavanje postupka dehidracije mase u otkosu. Osnovni cilj mehaničkog tretmana je cepanje stabala biljaka kako bi se dehidracija stabala izjednačila sa dehidracijom lista i cvetnih pupoljaka.
Kosačice gnječilice – kondicioneri
Kosačice gnječilice imaju zadatak ne samo da dobro i kvalitetno kose, već i da mehanički tretiraju pokošenu travnu masu i utiču na njeno brže sušenje u polju. Ovo je naročito važno za košenje leguminoznih biljaka. Zbog toga se dodaci kosačicama za kondicioniranje biomase izvode u obliku lomilica ili gnječilica ili kombinovano.
Kod kosačice gnječilice uređaj za gnječenje je izrađen od dva para glatkih ili rebrastih valjaka između kojih prolazi pokošena travna masa i gnječi se. Kod kondicionera iza kose postavljeni su rotoudarači.
Ovakvim načinom košenja i spremanja sena postiže se:
– brže i ujednačenije sušenje stabljike i lišća; skraćuje se vreme prosušivanja za više od 40%, ukoliko je veme naklonjeno sušenju
– značajno se smanjuju kvantitativni gubici u lišću i drugim nežnijim, hranljivijim delovima stabljika, pa se dobija kvalitetnije seno
– po završetku sušenja, stabljike su izlomljene, mekše pa ih domaće životinje radije jedu
– poboljšava se stepen iskorišćavanja sena u jaslama; gnječenjem se i cepanjem-kondicioniranjem grublji i nežniji delovi biljke izmješaju međusobno, pa životinje ne mogu da biraju, već su prinuđene da sve jedu; gubitka sena u jaslama skoro da nema.
U zavisnosti od vrsta trava koriste se i različiti oblici radnih tela . Za livadske trave koriste se udarači a za lucerku kondicioneri u obliku ožljebljenog valjka .
Za dobar kvalitet sena treba obratiti pažnju na sledeće :
-vreme kosidbe
-izgled
-miris
-sastav
Iz prakse prvi otkos je problematičan u gotovo svim regionima zbog padavina pa se preporučuje da se prvi otkos prevede u silažu a da se drugi ostavi za seno.
