Malo se o njoj govori a lekovita je

Prema podacima FAO, ukupna svetska proizvodnja brusnice iznosi prosečno 403.943 t (2001/2010 god) i ostvaruje se na površini od 28.083 ha. 97,47% ukupne svetske proizvodnje se ostvaruje u Severnoj Americi, 2,05% u zemljama Evrope, 0,02% Azije i 0,01% Afrike. Zahvaljujući visokoj tehnologiji gajenja, najveći prosečni prinosi su u SAD i Kanadi, sa 20,48 t/ha, tj. 17,69 t/ha.

S obzirom na to da je brusnica u Srbiju došla tek 2009. godine, još uvek je rano da se govori o njenoj proizvodnji u Srbiji, jer su zasad i dalje uglavnom mali i oglednog karaktera.

Gajena evropska brusnica (Vaccinum vitis – idaea L) ima habitas u obliku žbuna (frutex) visine 15-40 cm i to je višegodišnja zimzelena voćka. Koren je plitak i rasprostire se horizontalno do širine projekcije krune, sa glavnom masom korena na dubini od 10 cm.

Žbun se širi porastom rizoma ispod površine zemljišta. List je sitan, kožast, sjajan, ovalnog oblika, tamnozelene boje sa lica i svetlije sa naličja liske. Na prosečnoj grančici se nalazi 5 do 9 listova. Onon opada krajem septembra i početkom oktobra svake druge godine.

Cvetovi su skupljeni u cvast gronju (2-16). Kod većine sorti se nalazi najčešće 7-9 cvetova i oni su zvonastog oblika, beličaste ili bledoružičaste krunice. Plod je sitna bobica, u punoj zrelosti crvene boje. Meso ploda je sočno, slatkonakiselog ukusa, prijatne arome sa inkorporiranim semenkama. Prosečne su mase od 0,20 do 0,80 gr.

Počinje sa vegetacijom krajem marta i početkom aprila. S obzirom da je dvorodna biljka i cvetanje se dešava dva puta u toku vegetacije : prolećno cvetanje (traje 15 -25 dana) i letnje cvetanje (počinje istovremeno sa sazrevanjem prvog roda, krajem jula ili početkom avgusta i traje do kraja avgusta). Pri gajenju sorti evropske brusnice neophodno je prisustvo oko 10% sorti oprašivača kako bi se postigli visoki prinosi i dobar kvalitet, tj. krupnoća ploda. Navode se Red Pearl i Sussi kao dobri oprašivači.

Ilustracija: brusnica, foto: https://commons.wikimedia.org
Ilustracija: brusnica, foto: https://commons.wikimedia.org

Plodovi drugog roda brusnice sazrevaju krajem septembra i početkom oktobra. Mogu biti ugroženi letnjim cvetanjem, kao i pojavom ranih jesenjih mrazeva. Brusnica se u prirodi razmnožava vegetativno, kao i semenom, a u proizvodnji sadnog materijala isključivo vegetativno (mikropropagacijom, reznicama ili deljenjem rizoma). Najkvalitetnije su dvogodišnje i trogodišnje sadnice evropske brusnice proizvedene na jedan od načina, jer se pri sadnji bolje primaju, ranije stupaju u plodonošenje i u punu rodnost od jednogodišnjih sadnica.

U spontanim populacijama ili prirodnim biocenozama, evropska brusnica se sreće na različitim tipovima zemljišta, od siromašnih, skeletnih, kamenitih, suvih pa do onih bogatih humusom koja nastaju nakon krčenja šuma. Može se gajiti i na težim zemljištima, koja treba obogatiti organskom materijom (kompostom ili tresetom) radi povećanja plodnosti i bolje propusnosti. Njena uspešna komercijalna proizvodnja je moguća na temperaturi od +35oC do -10oC. Brusnica je heliofilna ili svetloljubiva biljka, voli osvetljena i otvorena mesta na kojima postiže veće prinose i bolji kvalitet ploda.

Iz ove kategorije

Pročitajte i

Čajevi za kvalitetniji život

Najčitanije danas

Najčitanije ove nedelje

Najčitanije ovog meseca