Kuda ide naše cvećarstvo

Potencijali u proizvodnji cveća i ukrasnog bilja u Srbiji nisu u dovoljnoj meri prepoznati. Stoga je neophodno da se ovoj oblasti pruži jača institucionalna podrška, od strane naučnoistraživačke tako i poslovne zajednice, da bi ovaj sektor postao profitabilnija proizvodna grana. U tom smislu neophodno je uvesti i dodatne podsticaje države, jer sagledavajući postojeće površine na jednoj strani, demografsku sliku i ekonomski razvoj na drugoj, očekivanja su da će se potrebe za cvetnim i ukrasnim vrstama povećavati, što pruža mogućnost unapređenja ukupne proizvodnje cveća i ukrasnog bilja. Modernizacija proizvodnje, nabavka novih mašina i opreme, odnosno tehnička i tehnološka modernizacija, direktno bi uticala na povećanje obima proizvodnje i proizvodnog asortimana, što bi dovelo i do otvaranja novih radnih mesta i povećanja produktivnosti rada u ovoj visoko intenzivnoj oblasti poljoprivredne proizvodnje.

Proizvodnja cveća i ukrasnog bilja u Srbiji, jedna je od proizvodnih oblasti čije mogućnosti za razvoj nisu u dovoljnoj meri prepoznate i podržane. Trend potrošnje cveća u svetu i Srbiji je u usponu. Potrošnja raste po godišnjoj stopi od 10%, uz promet preko 200 milijardi USD na svetskom i 15 miliona USD na domaćem tržištu. Srbija ima dobre uslove za plantažnu proizvodnju cveća i ukrasnog bilja, usled povoljnih klimatskih faktora i dužine vegetacionog perioda, što ukazuje na potencijale za unapređenje ove privredne grane. Međutim, ovu oblast u Srbiji karatkeriše velika intenzivnost, veliki broj sezonske radne snage, zastarela proizvodna tehnologija kod većine proizvođača, zastarela oprema i mehanizacija, nedostatak naučnoistraživačke podrške, i nedovoljna podrška države.

Vrednost spoljnotrgovinske razmene cveća i drugog ukrasnog bilja za šest meseci 2018. godine iznosila je 7,4 milion EUR (4.346 t). Vrednost izvoza za šest meseci 2018. godine manja je za 2% u odnosu na isti period prethodne godine, dok je vednost uvoza manja za 10,5%, što je uticalo na smanjenje spoljnotrgovinskog deficita za 21%, koji je iznosio 1,9 mil. EUR, a u istom periodu 2017. godine 2,4 mil. EUR. Najveće učešće u izvozu imala je grupa živo cveće – 91% (2,5 mil EUR), dok je najviše je izvezeno cveća i ukrasnog bilja u zemlje EU: Holandiju, Sloveniju, Nemačku, kao i u Rusku federaciju, BiH, Crnu Goru, Makedoniju. U uvozu dominira sadni materijal – 39% ukupnog uvoza, sečeno cveće – 32% i živo cveće – 22% dok su ukrasno bilje i seme cveća bili zastupljeni sa 3%. Najveći uvoz realizovan je iz Holandije, Nemačke, Slovenije, BiH, Crne Gore, Kenije i Turske.

Uzimajući u obzir povoljne klimatske i geografske uslove za gajenje cveća i ukrasnog bilja, i potencijal u ovoj oblasti, neophodno je raditi na afirmaciji ove oblasti, povećanju površina i intenziviranju proizvodnje, primeni novih tehnologija i transferu znanja, iznalaženju načina za nove vidove podrške kroz studijska putovanja, edukaciju, i apliciranje za zajedničke projekte nauke i privrede.

Ilustracija: cveće, autor: Svetlana Kovačević, Domaćinska kuća
Ilustracija: cveće, autor: Svetlana Kovačević, Domaćinska kuća

U PKS posluje Grupacije proizvođača cveća i ukrasnog bilja pri Sektoru poljoprivrede, čiji su zadaci zastupanje i zaštita interesa članica kroz učešće u kreiranju zakonske regulative, pravilnika i uredbi o podsticajima, kreditiranju i sl. sa ciljem stvaranja povoljnijeg ambijenta za poslovanje, umrežavanje i povezivanje u cilju bolje tržišne pozicioniranosti u zemlji i inostranstvu, kroz organizovanje susreta sa zainteresovanim kupcima i partnerima, zajednički nastup na sajamskim manifestacijama, izložbama, poslovno povezivanje sa partnerima u zemlji i inostranstvu, informisanje i edukativni programi u cilju sticanja novih veština i saznanja, jačanje saradnje nauke i privredu kroz transfer znanja tehnologija i apliciranje za zajedničke projekte na domaćem i internacionalnom nivou i brendiranje proizvoda i usluga u cilju podizanja konkurentnosti kompanija, proizvoda i usluga.

Po rečima dr Danice Mićanović, koordinaora ove oblasti u PKS, prvenstveno je bilo neophodno aktivirati rad Grupacije što je urodilo već pokretanjem dve inicijative za podršku poslovanja ove privredne grane, tokom januara 2019.godine: inicijativa za razmatranje mogućnosti za izuzimanje Srbije od primene Uredbe EU 2016/2031 o zaštitnim merama protiv organizama štetnih za bilje i meri zabrane izvoza bilja i biljnih proizvoda poreklom iz trećih zemalja u zemlje Evropske unije,

Inicijativa za dodatne mere podsticaja u oblasti proizvodnje cveća i ukrasnog bilja, (Uredba o raspodeli podsticaja u poljoprivredi i ruralnom razvoj), odnosno Pravilnik o podsticajima za investicije u fizičku imovinu poljoprivrednog gazdinstva za nabavku novih mašina i opreme za unapređenje primarne proizvodnje biljnih kultura („Službeni glasnik RS“, broj 48/18).

Iz ove kategorije

Pročitajte i

Čajevi za kvalitetniji život

Najčitanije danas

Najčitanije ove nedelje

Najčitanije ovog meseca