Duga rezidba jabuke

Tokom poslednjih 50 godina u gajenju jabuke došlo je do značajnog povećanja gustine sklopa, počev od vitkog vretena (1.483 stabala/ha) preko visokog vretena (2.471 stablo/ha) do supervretena (5.436 stabala/ha). U savremenim zasadima jabuke neophodno je ispunjenje sledećih pet principa:

Traži se visok procenat dostupne svetlosti (70-75 %). Pešački voćnjaci u gustom sklopu sa uskim međurednim rastojanjem (oko 2,1 m) ne usvajaju više od 55 % dostupne svetlosti, što je iznedrilo uspostavljanje koncepta visokih vretena (visina stabala 3-3,4 m);

Studije su pokazale da široki špaliri imaju mnogo delova biljnog sklopa u dubokoj senci, koji doprinose lošem KV ploda u tim delovima. To je iznedrilo debljinu špalira ne veću od 0,9 m biljnog sklopa;

Potreba za ostvarivanjem visokog ranog prinosa koji će brzo isplatiti početnu investiciju u podizanje zasada maksimiziralo je napore u pravcu produženja osovina i porasta stabala, intenziviranje razvoja biljnog sklopa putem fertirigacije i minimiziranje rezidbe nakon sadnje (tokom prve 3 godine života jabučnjaka) uz povijanje grana (uzgojni oblici Solaxa i Visoko vreteno). Značajan rod se ostvaruje već u 2. godini po sadnji;

Ilustracija: zasad jabuke, foto: G.Đ.
Ilustracija: zasad jabuke, foto: G.Đ.

Tanak biljni sklop je adaptivniji na mehanizovanu rezidbu, što je dovelo do razvoja koncepta plodonosnog zida (Le Mur Frutier);

Gustina sadnje je ograničena ekonomskim zakonomernostima opadanja povratnih prihoda sa gustinama sadnje većim od 3.200 stabala/ha, shodno postojećim cenama plodova, što je doprinelo još bržem razvoju sistema gajenja Visoko vreteno.

U prilog navedenom, savremeni sistemi gajenja jabuke podrazumevaju poštovanje genotipskih specifičnosti u formiranju rodnog drveta i tipu rezidbe, kao i prelazak na koncept tzv.

Duge rezidbe nosača rodnog drveta, prisutnog u modifikacijama poput sistema solen, obična i dupla solaksa, “V” sistem sadnje, kao i visoko vreteno.

Visoko vreteno je najčešći uzgojni oblik u Severnoj Americi i Evropi, sa gustinom sadnjež u opsegu 2471-3200 stabala/ha. Lak je za formiranje i održavanje, traži umerena početna ulaganja, ima visoke rane prinose i procenjeno je da obezbeđuje najveću profitabilnost tokom 20 godina eksploatacije jabučnjaka. Kao značajan regulator zastupljenosti plodova I klase i mera za balansiranje rasta i rodnosti, u funkciji kontrole formiranja i diferencijacije pupoljaka, vrši se i ručno proređivanje plodova (krajem avgusta i tokom prve dekade septembra), s ciljem eliminisanja budućih plodova II klase.

Koncept duge rezidbe podrazumeva prisustvo 3 strukture: letorasta-ovogogodišnjeg prirasta čije je prekraćivanje zabranjeno; dvogodišnje grane-nosača rodnog drveta koja se koristi u višegodičnjem ciklusu; višegodišnjeg nosača kod kojeg se kontinuirano vrši eliminisanje konkurenata produžnici u njenom vršnom delu, ali i jačih prirasta koji narušavaju tendenciju vršnog rasta (u dužini 1/4-1/3 od baze nosača), tj. proređivanje izrođenih kratkih rodnih grančica na njemu. U prvim godinama plodonošenja veći rodni potencijal ispoljavaju rodni pupoljci u vršnom delu nosača.

Nakon sadnje biljaka sa masom prevremenih grančica (knip-sadnice), neophodno je cele letoraste-buduće nosače rodnog drveta (njih 5-10 komada) u donjem delu stožine vezivima povijati nadole, u obliku keceljice. Svi bočne prirasti deblji od 33-50 % od vodilje se prekraćuju na patrlj, a slabije vršno razvijene bočne priraste ostaviti u svom prirodnom položaju.

Iz ove kategorije

Pročitajte i

Čajevi za kvalitetniji život

Najčitanije danas

Najčitanije ove nedelje

Najčitanije ovog meseca