U toku je cvetanje većine voćnih vrsta i to je period kada se tretiraju i štite voćni zasadi. Tada se mora obratiti posebna pažnja na zaštitu pčela, leptira i drugih oprašivača. Pčele su najveći oprašivači, poput medonosne pčele koja je odomaćena, a u Evropi postoji još oko 2.000 divljih vrsta, ali se njihov broj smanjuje u velikom procentu.
Insekti koji su od velikog značaja u oprašivanju, osim pčela su i osolike muve, leptiri, moljci i ose.
Pored povećanog prinosa dobijaju se plodovi mnogo boljeg kvaliteta.
Jedan od razloga smanjenja broja pčelinjih društava je trovanje pesticidima, kako direktno (kada dolazi do akutnog trovanja), tako i ostacima pesticida na biljkama ili unoseći polen u košnice.
Do trovanja pčela može doći na nekoliko načina:
– primenom insekticida u cvetanju
– primenom insekticida u zasadima u kojima su prisutni cvetajući korovi koje pčele posećuju
– zanošenjem (driftom) insekticida na susedne useve ili korove koji su u cvetanju
Zbog toga je važno da poljoprivredni proizvođači budu svesni prisustva pčela u svom okruženju, da sredstva za zaštitu bilja koriste pravilno, u skladu sa uputstvom navedenim na etiketi svakog proizvoda i u skladu sa dobrom poljoprivrednom praksom. Prilikom primene pesticida neophodno je pridržavati se sledećih preporuka:
– u toku cvetanja zabranjena je primena insekticida
– pridržavati se uputstva navedenim na etiketi
– korove u cvetanju je neophodno uništavati
– pesticide treba primenjivati u ranim jutarnjim ili kasnim popodnevnim satima (od 18-19 sati), kada je smanjena aktivnost pčela
– sprečiti zanošenje pesticida (prskati kada vetar ne duva kako bi se sprečilo zanošenje na
susedne useve ili korove koji cvetaju)
– u uslovima niske temperature ili rosa ne treba primenjivati insektecide jer u takvim uslovima ostaci ostaju toksični za pčele duži vremenski period
– dva dana pre primene insekticida treba obavestiti pčelare, ako se pčelinja društva nalaze na rastojanju od najmanje pet kilometara od mesta tretiranja
Takođe, korisnici sredstava za zaštitu bilja su dužni da vode evidenciju o svakom tretiranju bilja, biljnih proizvoda i propisanih objekata. Za nepoštovanje i kršenje odredbi Zakona o sredstvima za zaštitu bilja koje se odnose na primenu sredstava za zaštitu bilja u vreme cvetanja bilja i vođenje evidencije o primeni sredstava za zaštitu bilja propisane su kazne. Pored propisanih kazni, nesavesni korisnici sredstava za zaštitu bilja rizikuju da moraju da nadoknade štetu koju nanesu pčelarima trovanjem pčela!!!